ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ.gr | Ποντιακά δίστιχα

ΠΟΝΤΟΣ

ΔΙ
ΣΤΙ
ΧΑ

Εγκωμιαστικά δίστιχα

Ρίζα μ’ τ’ εσόν η καλατζή θερία ημερώνει,
με τ’ εσέν που βραδιάσκεται, ‘κι  θέλ’ να ξημερώνει.

Όντες φορεί και -ν- αναλλάζ’ και ΄ς σο  σοκάκ’ εμπάνει,
εθαρρείς ας σον ουρανόν άγγελος κατηβαίνει.

Ψηλά πετούνε τα πουλιά και γλυκοκελαηδούνε,
τ’ εσά τα κάλλια, ναι πουλί μ΄, ατά πάλ’ επαινούνε.

Εμπροστά σ’ κείνταν  μάραντα, σην καρδία σ’ πορτοκάλια,
‘ς σ’ έμορφον τ’ εγκαλιόπο σου κείνταν τα παλληκάρια.

Ήλιος ασήν ανατολήν είδε σε κι εφο’έθεν,
ατός ατόσον ‘κ’ έλαμψεν, των ώραν ντ΄ εγεννέθεν.

Ήλιος ασήν ανατολήν παίρ’ απέσ’ σην καρδία σ΄,
αρ’ πάει ατός και βασιλεύ’ ‘ς σα ξανθά τα μαλλία σ’.

‘Σ σο χάραμαν  τ’ ανατολής τ’ αρνόπο μ’ εγεννέθεν
κι όλια τα χάρεις τη Θεού ατό πως εχαρέθεν.

Κόρη, πέ’ με τον ζωγράφον, π’ εζωγράφ’σεν εσέναν,
ας δίγ’ άτον  τ’ αργατικά τ’ και ζωγραφίζ’ άλλ’ έναν.

Κόρη, πέ’ με τον ζωγράφον, π’ εζωγράφ’σεν τα κάλλια σ’,
ας δίγ’ άτον τ’ αργατικά  τ’ καί βάλ‘ με σην εγκάλια σ’ .

Η εγάπη ‘ έχ’ κι έρχεται και τα στράτας φωτάζ’νε
και  τ’ έμπρ’ τα στράτας χαίρουνταν, τ’ οπίσ’ αναστενάζ’νε.

Ήλιε μ’ ας σην ανατολήν, τζιτζέκ’ ας σα παχτζέδες,
αδά σ’ εμόν το καρδόπον , πώς έσκισες κι εσέβες.

Αηδόνια δεκατέσσερα σην αύλια σου πετούνε,
κάθαν πουρνόν και για τ’ εσέν, τρυγόνα μ’, κελαηδούνε.

Τρυγόνα μου, ‘ς σην αύλια σου κείντανε ξερά ξύλα
και -ν- ας σην εμορφάδα σου ανθούν’ και φέρ’νε φύλλα.

Πουλόπο μ’, με το γέλος  -ι- σ’ χαράζ’νε τα ραχία,
ο φέγγον παίρ’ καί βασιλεύ’, ξημερών’ κρύα-κρύα.

‘Σ σο κρεβάτι σ‘ ολόερα πουλόπα κελαηδούνε,
τ’ αγγέλτς πα επαλάλωσες, εκείν’ πα τραγωδούνε.

Ο πρόσωπο σ’ ζωγραφιστόν και πλουμιστά τ’ ομμάτια,
τίνος καρδίαν να ταγιανίζ’ , τίνος να στέκ’ ραχάτια.

‘Σ αλάτ’ αφκά μη κάθεσαι, τ’ αλατοκλάδια στάζ’νε,
σα μανουσάκια απές πορπάτ’, τα κάλλια σ’ να φωτάζ’νε.

Έλα κι ας λάμπ’νε τα ραχιά, τ’ ομάλια να γελούνε,
χωρίς εσέν και τα πουλιά, ρίζα μ’, ‘κι κελαηδούνε.

Ας σ’ άσπρα κι ας σα κόκκινα είσαι ζωγραφιμέντσα
και με τα χάρεις τη Θεού είσαι τονατεμέντσα.

Εσύ τη φέγγου η αδερφή, τη ήλ’ η θεγατέρα,
εσέν την Κερεκήν π’ ελέπ’, ‘κι πάει ους την Δευτέραν.

Αρνί μ’ απές ‘ς  σ’ εγκάλιοπο σ’ τα τσιτσέκια ανθούνε
κι ατά  τ’ ομμάτια σ’ τ ‘ έμορφα, όνταν τερούν, γελούνε.

Αρνί μ’ τα τονατέματα σ’, αλάι-μαλάι τα κάλλια σ’,
περιστερόπα κελαηδούν ‘ς σ’ έρημον την εγκάλια σ’.

Όλια τα τριαντάφυλλα απές ‘ς σην καρδία σ’ κείνταν,
ατά πα που μυρίσκεται, τα χρόνια τ’ ‘κι  τελείνταν.

Έ… Ουρανέ μ’ τα νύχτας -ι- σ’, τ’ άστρα όνταν φωτάζ’νε
τερώ  ν’ ευρίκω απ’ ατά, ποία  τ’ αρνί  μ’ ομοιάζ’νε.

Όντες φορείς και -ν- αναλλά’εις, τα σοκάκια φωτάζ’νε,
τ’ ομμάτια ντο ελέπ’νε σε, ας σ’  όλια δάκρυα στάζ’νε.

Άσπρα φορείς, άσπρα αναλλάεις, άσπρον η φορεσία σ’,
άσπρα τσιτσέκια ‘κχύουνταν ας σην πορπατησία σ’.

Αρνόπο μ’ τα στομόχειλα σ’ και όντες καλατσεύ’νε,
είκοσ’  νομάτ’ λυγοθυμούν’ , σεράντα ψήα εβγαίν’νε.

Εσέν π’ εποίκεν η μάνα, χρυσόν έν η κοιλία τ’ς,
εποίκε σε παντέμορφον ας σ’ όλια τα παιδία τ’ς.

Κόρη, ‘ς σην στράταν ντο διαβαίντς, τραντάφυλλα φυτρών’νε,
με τα δάκρυα μ’ επότ’σ’ ατά κι εμέν θα φαρμακών’νε.

Σουμά ‘ς σα ξημερώματα εξέβαν δύο άστρα,
τ’ έναν ομοιάζ’ το πρόσωπο σ’, τ’ άλλο τα ψήα σ’  τ’ άσπρα.

Γουρπάνι σ’ παρχαρί τσιτσέκ’ και Πανα’ίας δάκρια,
η μύρα σ’ ‘κι χορτά’εται, η ευωδία σ’ ‘κι χά’ται.

Εσύ ομοιά’εις τον ήλιον,  τ’ ομμάτια σ’ τον αυγήτεν,
εσέν αν ‘κι θα παίρω σε, ‘κι ζώ ούς τον Σταυρίτεν.

Τ’ ομμάτια σ’ ματοζίνιχα, τ’ οφρύδια πογιαμάδες,
τα χείλια σ’ κρασοπότηρα, ντο βάλ’ καί πίν’ αγάδες.

Ήλιον ας σην ανατολήν ελέπ’ σε και φο’άται,
ο πρόσωπο σ’ λάμπ’ παραπάν’ και τ΄εχτυπάρ’ν ατ΄ χά’ται.

‘Σ σα δεξιά σ’ κείνταν μάραντα, ‘ς σα ζεβριά σ΄ τουτουγιάδες,
κλείσκουνταν και μυρίσκουνταν τη χωρί’ οι γιοσμάδες.

Τ’  ουρανού τα πετούμενα, τη Θεού τα πουλία,
εκάτσαν κι εζωγράφ’σανε  τ’ ομματί σ΄ τα  πλουμία.

Χρυσόν σταυρόν εδώκα σε, για να φυλάτ’ κι οριά’ει σε,
έ, ρίζα μ’, είσαι έμορφος, ο ήλιον πάλ’ ομοιά’ει σε.

Το σπαρελόπο σ΄ κόκκινον, η φοτά σ’ γερανέον
κι ατό το τσαλιμόπο σου Τούρκον εφτάει Ρωμαίον.

Άμον ήλιος εφώταξες κι άμον αέρας εδέβες
κι ούς ν’ αθ’ εκαλοτέρνα σε, ραχιόπα επιδέβες.

Γουρπάν’ εγώ να ‘ίνουμαι ατού σ’ εσά τ’ ομμάτια,
‘ς σ’ ατά τιδέν ‘κι ταγιανεύ’, όλια γίν’ταν κομμάτια.

Που καλατζεύ‘ σε, ‘κι νυστάζ’, π’ ελέπ’ σε, ‘κι κοιμάται
και με τ’ εσέν που πορπατεί, σην χαμονήν πάει, χάται.

Κόρη, στρογγυλοπρόσωπος, κόκκινος άμον μήλον,
απές ‘ς σην μέσεν κάθεται και λάμπ’ άμον τον ήλιον.

Τ’ ομμάτια σ’ ολογάλανα, ζινίχια πλουμισμένα
κι ολήμαυρα τ’ οφρύδια σου, θαρρείς, ζωγραφισμένα.

Εγώ είδα, εγάπεσα τ’ εσά τα νυφαδότας,
ο ήλιον πριν να βασιλεύ’, κρού’ς, ασπαλί’εις τα πόρτας.

Ήλιον ας σην ανατολήν παίρ’ απές ‘ς σο καρδόπο σ’,
το πόι σ’ πα εσκέπασεν, το ξανθόν το μαλλόπο σ’.

Έμορφον και παντέμορφον, φορείς και τα μαβία,
εβγαίντς απάν’ ‘ς σ’ εξώπορταν, παλαλώντς τα παιδία.

Όντες φορείς και ν’ αναλλά’εις, τα σοκάκια γελούνε,
‘ς σην στράταν π’ απαντούνε σε, κλώσκουνταν και τερούνε.

Τ’ ομμάτια σ’ ας σον ουρανόν αστρόπα κατηβάζ’νε,
πόσα καρδόπα έκαψες και πόσα αναστενάζ’νε.

Άστρα, τον φέγγον πέτ’ άτον, τον κόπον ατ’ μη χάνει,
τ’ εμόν εγάπ’ έν έμορφος, τον τόπον ατ’ πιάνει.

Εσύ π’ έ’εις τ’ ήλ’ τα κόκκινα, τη φέγγονος τ’ ασπρότας,
εσέν που έχ’ τη σκύλ’ ο γιόν, πρέπ’ ν’ ασπαλίζ’ τα πόρτας.

Τη σπαλερί σ’ τα δέματα, ρίζα μ’ , όντες ελύγαν,
τα καταράχτες τ’ ουρανού εθάρρεσα ενοί’αν.

Ο πρόσωπος -ι- σ’ έν σταυρός, η καρδία σ’ εικόνα,
κλείσκουμαι κά’ και προσκυνώ, παντέμορφη τρυγόνα.

Τραντάφυλλον φυλάττω σε και μανουσάκ’ φιλώ σε
και ‘χαντιλιάζ’ ο πρόσωπο σ’, και ‘κ’ επορώ να τερώ σε.

Εγαντούρεψες τον Θεόν κι όλια εσέν εδέκεν
κι όλια τ’ άλλα τα κορτσόπα πουγαλεμένα εφέκεν.

Ατό το κουτνίν το σπαλέρ’, κουρπάν’ όθεν κι άν κείται,
εξήντα χρονών γέρονταν εφτάει άτον κ’ ανοί’ται.

Ζωγράφε μ’ π’ εζωγράφιζες κανέναν εβδομάδαν,
σ’ ατέν καικά ετελείωσες όλεν την εμορφάδαν.

Ανάθεμα τη μάνα σου, τον κύρ’ π’ εσέν εποίκεν,
εποίκε σε παντέμορφον, ‘ς σ’ εμέν πελιάν εφήκεν.

Τ’ ομμάτια σ’ είν’ ολήμαυρα, τ’ οφρύδια σ’ είν’ τζατμάδες,
για τ’ ατέν μαχαιριάουνταν τη μαχαλάς γιοσμάδες.

Συνεχίζοντας σε αυτό τον ιστότοπο αποδέχεστε την χρήση των cookies στη συσκευή σας όπως περιγράφεται στην πολιτική cookies.