Με τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την ίδρυσή του (1965–2025) και 30 χρόνων λειτουργίας του Ερευνητικού Κέντρου, το Σωματείο «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα» πραγματοποίησε δεκαήμερη προσκυνηματική, εκπαιδευτική και πολιτιστική εκδρομή στον Ιστορικό Πόντο, από τις 14 έως τις 23 Ιουλίου 2025.
Μέλη και φίλοι του Σωματείου, με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη, ταξίδεψαν με σκοπό να γνωρίσουν εκ του σύνεγγυς την άυλη και υλική πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου, την ορθόδοξη πνευματικότητα, την ιστορία, καθώς και τους ναούς, τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.
Σημαντική ήταν η συμμετοχή στην εκδρομή των καθηγητών της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, κ. Κυριάκου Χατζηκυριακίδη και κ. Θεοδόση Κυριακίδη, προέδρου του Σωματείου, οι οποίοι εμπλούτισαν την εμπειρία με επιστημονική τεκμηρίωση και ιστορικές αναλύσεις. Παράλληλα την εκδρομή συνόδευσε ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Södertörn David Gaunt.
Η διαδρομή περιέλαβε αρχικά περιοχές της Παφλαγονίας όπως: Ατά Παζάρ, Ποντοηράκλεια, Ζονγκουλντάκ, Κοζλού, Άμαστρις, Σαφράμπολη και Καστάμονη, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε το κύριο σκέλος της επίσκεψης στον Ιστορικό Πόντο, περιλαμβάνοντας: Σινώπη, Αμισό (Σαμψούντα), Ιασώνειο Ακρωτήριο, Κοτύωρα, Τρίπολη, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Ματσούκα, Πλάτανα, Τόνια, Αργυρούπολη, Νικόπολη, Αμάσεια και Μερζιφούντα. Κατά τη διάρκεια της εκδρομής, οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν πληθώρα ορθόδοξων ναών, μονών, ελληνικών σχολείων, αρχοντικών, φροντιστηρίων, καθώς και μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, τα οποία αποδεικνύουν την ακτινοβολία του ποντιακού ελληνισμού.
Αποκορύφωμα της πνευματικής και συγκινησιακής εμπειρίας υπήρξε η προσκύνηση στις τρεις μεγάλες ιστορικές μονές: Παναγίας Σουμελά, Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα και Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα. Εκεί, Πόντιοι και μη, υποκλίθηκαν με δέος στην ορθόδοξη πνευματική παράδοση και την ιστορική μνήμη που φέρουν αυτά τα ιερά μνημεία.
Εξίσου σημαντικές ήταν οι επισκέψεις στους πνευματικούς και πολιτισμικούς φάρους του ελληνισμού, μεταξύ των οποίων:
- τα ιστορικά Φροντιστήρια Τραπεζούντας, Αργυρούπολης αλλά και το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια
- οι επαύλεις των Κ. Καπαγιαννίδη και Κ. Θεοφυλάκτου
- ο Ιερός Ναός Αγίου Ευγενίου (πολιούχος Τραπεζούντας)
- η Αγία Σοφία Τραπεζούντας
- η Παναγία Θεοσκεπάστου
- ο Ιερός Ναός Αγίας Άννας
- η Μέριμνα Ποντίων Κυριών
- το κτίριο στο οποίο στεγάζονταν τα γραφεία της εφημερίδας «ΕΠΟΧΗ» του Νίκου Καπετανίδη και πλήθος ελληνικών σχολείων, Παρθεναγωγείων, Αρρεναγωγείων και μουσείων.
Ξεχωριστή εμπειρία αποτέλεσε η παρουσία μελών της εκδρομής σε τοπικό γάμο στην Τόνια, όπου οι εκδρομείς συμμετείχαν στο ευχάριστο αυτό γεγονός συνομιλώντας στη ποντιακή διάλεκτο με ντόπιους κατοίκους. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η ευκαιρία που δόθηκε σε ορισμένα μέλη να επισκεφθούν τα χωριά των προγόνων τους, να δουν τα σπίτια και τους ναούς τους, να αγγίξουν τις ρίζες της οικογενειακής τους μνήμης. Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν, οι εικόνες και τα συναισθήματα αυτής της επίσκεψης θα μείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στο νου και στην καρδιά τους.
Το Σωματείο Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα εκφράζει τις θερμές του ευχαριστίες σε όλους τους συμμετέχοντες που συνέβαλαν στην επιτυχή διεξαγωγή και ολοκλήρωσή του καθώς και στο τουριστικό πρακτορείο Kanidis Tours για την άψογη διοργάνωση.
Τα 60 χρόνια αποτελούν έναν σημαντικό σταθμό στη ζωή του Σωματείου γεγονός που δεσμεύσει και προκαλεί υποχρεώσεις για συνέχιση της εργώδους προσπάθειας για τη διατήρηση της μνήμης, της ιστορίας και της πολιτισμικής ταυτότητας του Ποντιακού Ελληνισμού. Ευχόμαστε να ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες προσκυνηματικές και πολιτιστικές αποστολές στα ιερά χώματα των προγόνων μας, στα μνημεία που φώτισαν και στήριξαν τον ελληνισμό του Πόντου.