Η κλιμάκωση της πολιτικής και δικαστικής πίεσης που ασκεί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην τουρκική αντιπολίτευση συνιστά, σύμφωνα με το National Interest, μια μεθοδική επιχείρηση «αποκεφαλισμού» του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και συστηματικής διάλυσης των δημοκρατικών θεσμών της χώρας. Μάλιστα, προτρέπει το Κογκρέσο να επιβάλει νομικούς περιορισμούς στις τουρκικές εταιρείες ή πολιτικές οντότητες για την αγορά στρατιωτικού ή ασφαλείας εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί εναντίον των διαδηλωτών υπέρ της δημοκρατίας.
Οι τελευταίες κινήσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την καταδίκη της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης της Τουρκίας με τη μέθοδο του «death-by-lawfare» (θάνατος μέσω νομικών μέσων) δείχνουν έναν επικίνδυνο συνδυασμό απελπισίας και πονηριάς στην προσπάθειά του να διαιωνίσει την αυταρχία, επισημαίνεται στο αμερικανικό δημοσίευμα.
Οι συντάκτες του δημοσιεύματος Sinan Ciddi and William Doran σημειώνουν ότι ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί εδώ και μήνες να εξουδετερώσει το CHP, το μοναδικό κόμμα που μπορεί να αμφισβητήσει σοβαρά την εξουσία του, τον «μεταμφιεσμένο δικτάτορα», όπως αναφέρουν συγκεκριμένα. Συλλήψεις κορυφαίων στελεχών, όπως του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, καθώς και δικαστικές παρεμβάσεις που αμφισβητούν τη νομιμότητα της ηγεσίας του κόμματος, συνθέτουν το σκηνικό ενός παρατεταμένου «σιωπηλού» πραξικοπήματος.
Την ώρα που εκκρεμούν οι αποφάσεις για νέες υποθέσεις, ο Ερντογάν στρέφεται πλέον και στην Άγκυρα, επιδιώκοντας να περιορίσει τις δυνατότητες του CHP να προωθήσει ισχυρό προεδρικό υποψήφιο ενόψει 2028.
Σύμφωνα με το National Interest, τα διακυβεύματα δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερα, οι προφάσεις ποτέ πιο αδύναμες και η ζημιά στην τουρκική δημοκρατία ποτέ μεγαλύτερη. Με τον Ερντογάν να έχει θεωρητικά περιορισμένη θητεία και να αναμένεται να παραιτηθεί από την προεδρία σε τρία χρόνια, η αντιπολίτευση αισθάνεται ότι έχει έρθει η ώρα να τερματιστεί η αυταρχική μονοκομματική διακυβέρνηση, προστίθεται.
Η στρατηγική του Ερντογάν έχει σχεδιαστεί για να διαιωνίσει το καθεστώς και την κυριαρχία του στην τουρκική πολιτική και κοινωνία.
Η στρατηγική του Ερντογάν, όπως αναλύεται, αναπτύσσεται σε δύο βασικούς άξονες:
1. Ο πρώτος στόχος είναι η δημιουργία ενός αυταρχικού κόμματος-κράτους. Από τον Οκτώβριο του 2024, κυβερνητικοί φορείς πιστοί στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχουν εγκρίνει τη σύλληψη εκατοντάδων αξιωματούχων του CHP, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από δώδεκα δημάρχων. Ο Ιμάμογλου εξακολουθεί να περιμένει την έκβαση της δίκης επτά μήνες μετά τη σύλληψή του, ενώ έχει καταδικαστεί σε φυλάκιση για προηγούμενα, άσχετα «αδικήματα» που η κυβέρνηση του Ερντογάν έσπευσε να σκηνοθετήσει. Βρίσκεται στη φυλακή εδώ και οκτώ μήνες χωρίς επίσημη κατηγορία. Η καταστολή των μέσων ενημέρωσης έχει ενταθεί. Το καλοκαίρι του 2025, τα τουρκικά δικαστήρια διώκουν ανεξάρτητους δημοσιογράφους και λογοκρίνουν δημοσιεύσεις που επικρίνουν τον Ερντογάν, προκειμένου να ενισχύσουν τον έλεγχο του Ερντογάν στον τουρκικό χώρο της ενημέρωσης. Η φυλάκιση δημοσιογράφων από τον Ερντογάν είναι καλά τεκμηριωμένη. Το καινούργιο είναι η φυλάκιση παρουσιαστών των μέσων ενημέρωσης, όπως ο Fatih Altayli, οι οποίοι ιστορικά ήταν πιο ανοιχτοί στη μετάδοση των μηνυμάτων της κυβέρνησης. Οι όλο και πιο επικριτικές ερωτήσεις του Altayli για την απόδοση του Ερντογάν του κόστισαν κατηγορίες για απειλή κατά της ζωής του Ερντογάν, με αποτέλεσμα να του επιβληθεί ποινή φυλάκισης αόριστης διάρκειας. Πρόκειται για μια σαφή προσπάθεια εκφοβισμού επιφανών προσωπικοτήτων των μέσων ενημέρωσης, ώστε να μην αμφισβητούν ανοιχτά το κυβερνητικό έργο του προέδρου, σημειώνεται στο δημοσίευμα.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι ίσως το πιο ύπουλο είναι η κατάληψη των τουρκικών ιδιωτικών εταιρειών από το AKP. Ένα πρόσφατο άρθρο της Financial Times διερεύνησε τον τρόπο με τον οποίο το AKP εκμεταλλεύτηκε τους νόμους κατά της διαφθοράς για να απορροφήσει εκατοντάδες ιδιωτικές επιχειρήσεις στο Κρατικό Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων, διοχετεύοντας τα κέρδη και την ιδιοκτησία στους αξιωματούχους του AKP.
2. Ο δεύτερος σημαντικός στόχος είναι να καταστήσει την αντιπολίτευση διακοσμητική.Η υπόθεση Ιμάμογλου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα: την παραμονή της σύλληψής του, το Πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης ακύρωσε το πτυχίο του –προϋπόθεση για προεδρική υποψηφιότητα– ενώ η φυλάκισή του έθεσε οριστικό εμπόδιο στη συμμετοχή του στις εκλογικές διαδικασίες. Στη συνέχεια, ο Ερντογάν κινήθηκε και εναντίον της ηγεσίας του CHP σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, με δικαστικές αποφάσεις που ευνοούν την τοποθέτηση «αρεστών» προσώπων σε καίριες θέσεις.
Επόμενος στόχος: ο δήμαρχος Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς
Κατά το National Interest, ο επόμενος κρίσιμος στόχος του προέδρου είναι ο δημοφιλής δήμαρχος Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς. Στις 11 Οκτωβρίου, ξεκίνησε δικαστική έρευνα για υποτιθέμενες οικονομικές ατασθαλίες, την οποία ο ίδιος χαρακτήρισε πολιτικά υποκινούμενη.
Ο Γιαβάς, ιδιαίτερα δημοφιλής για τη διαχείριση κρίσεων όπως η πανδημία, θεωρείται φαβορί σε ενδεχόμενη προεδρική αναμέτρηση: δημοσκόπηση του Σεπτεμβρίου τον έφερνε 16 μονάδες μπροστά από τον Ερντογάν. Με τον Ιμάμογλου πρακτικά εκτός παιχνιδιού, ο Γιαβάς εμφανίζεται ως ο ισχυρότερος πιθανός αντίπαλος του Τούρκου προέδρου – κάτι που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Ερντογάν δεν σκοπεύει να επιτρέψει.
Η Ουάσιγκτον, η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ πρέπει να σταθούν στο πλευρό των πολιτών της Τουρκίας
Οι συντάκτες επικρίνουν τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για την απουσία αντίδρασης. Η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να βλέπει τον Ερντογάν ως αναγκαίο στρατηγικό εταίρο σε κρίσιμα μέτωπα (Ουκρανία, Συρία, Γάζα), ενώ η ΕΕ στηρίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως «ασπίδα» απέναντι στη Ρωσία, παραβλέποντας την εσωτερική δημοκρατική εκτροπή.
Αναλυτικότερα, αναφέρει ότι η Ουάσιγκτον βλέπει στον Ερντογάν έναν ισχυρό εταίρο για την επίτευξη των στόχων της, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών προσπαθειών διαμεσολάβησης της Τουρκίας στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, των συνεχιζόμενων προσπαθειών σταθεροποίησης στη Συρία και των συνεχιζόμενων προσπαθειών της Άγκυρας στις διαπραγματεύσεις μετά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Η Ε.Ε., από την πλευρά της, παραμένει σιωπηλή εδώ και καιρό σχετικά με την ολίσθηση της Τουρκίας προς την αυταρχία. Έχει επιλέξει λανθασμένα να πιστέψει ότι ο Ερντογάν θα αντισταθμίσει την προφανή περιφρόνησή του για τις δημοκρατικές αξίες, εξασφαλίζοντας τον νέο ρόλο της Τουρκίας ως του κορυφαίου εταίρου ασφάλειας της Ευρώπης για την αναχαίτιση της προώθησης του ρωσικού στρατιωτικού επεκτατισμού.
Παρόλο που έχουν πραγματοποιηθεί δημόσιες διαμαρτυρίες κατά των σχεδίων του Ερντογάν, αυτές δεν έχουν υποστηριχθεί από τους δυτικούς συμμάχους της Τουρκίας.
Το άρθρο προτείνει ότι η Δύση μπορεί –χωρίς να παρέμβει απευθείας– να στείλει σαφή μηνύματα, με μέτρα όπως περιορισμούς στη μεταφορά τεχνολογίας ή εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καταστολή διαδηλώσεων, κυρώσεις σε Τούρκους αξιωματούχους που δημεύουν επιχειρήσεις ή διώκουν πολιτικούς αντιπάλους. Όπως υποστηρίζεται, αντί να αγνοεί τον Ερντογάν, η Δύση θα πρέπει να αναγνωρίσει το απειλητικό παιχνίδι του Ερντογάν και να του βάλει εμπόδια. Η Ουάσιγκτον δεν χρειάζεται να παρεμβαίνει στην τουρκική πολιτική για να δείξει την αλληλεγγύη μεταξύ της αμερικανικής και της τουρκικής δημοκρατίας.
Το Κογκρέσο θα πρέπει να επιβάλει νομικούς περιορισμούς στις τουρκικές εταιρείες ή πολιτικές οντότητες για την αγορά στρατιωτικού ή ασφαλείας εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί εναντίον των διαδηλωτών υπέρ της δημοκρατίας.
Η επιβολή κυρώσεων σε Τούρκους αξιωματούχους που απαλλοτριώνουν επιχειρήσεις για δικό τους όφελος με το πρόσχημα της «καταπολέμησης της διαφθοράς» και διώκουν προσωπικότητες της αντιπολίτευσης θα είχε αντίκτυπο και θα έστελνε ένα μήνυμα: η φιλελεύθερη δημοκρατία έχει κανόνες και η παραβίασή τους έχει κόστος.
Το National Interest καταλήγει ότι η ευκαιρία να σταματήσει ο Ερντογάν να καταστρέφει συστηματικά τη δημοκρατία της Τουρκίας και να στηρίζει το εχθρικό κόμμα-κράτος του χάνεται,ίσως έχει ήδη χαθεί.
Πηγή: newsbomb.gr
