Λίγες μόνο ώρες μετά την ολιγόλεπτη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης ήρθε να ταράξει τα ήρεμα νερά της Μεσογείου υπογράφοντας Μνημόνιο Συνεργασίας με την Τουρκική Κρατική Εταιρεία Πετρελαίων (TPAO), με αντικείμενο την πραγματοποίηση γεωλογικών και γεωφυσικών μελετών σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές ανοιχτά της Κρήτης.
Η συμφωνία τίθεται σε εφαρμογή μετά τις πρόσφατες συνομιλίες ανάμεσα στα δύο μέρη στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με τουρκικές πηγές, ενώ η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης επιβεβαιώνει ότι στο πλαίσιο του έργου θα πραγματοποιηθούν δισδιάστατες σεισμικές έρευνες από την TPAO. Όπως είναι φυσικό η προκλητική αυτή κίνηση της Λιβύης δημιουργεί τεράστια αναστάτωση στην Αθήνα και επί της ουσίας τινάζει στον αέρα τα… παράθυρα διαλόγου τόσο με την Άγκυρα όσο και με τη Λιβύη.
Η τακτική του Ερντογάν με τη δημοσιοποίηση διαφόρων ανυπόστατων χαρτών ανά διαστήματα δεν είναι κάτι καινούργιο. Είναι συνήθης πρακτική του Τούρκου προέδρου για να προωθήσει το αφήγημα περί «Γαλάζιας Πατρίδας» που όμως απέχει πολύ από αυτό που λέμε σύγχρονη δυτική διπλωματία.
Σε κάθε περίπτωση όμως η εξέλιξη αυτή συνιστά σημαντική κλιμάκωση στις σχέσεις ανάμεσα στην Αθήνα, την Τρίπολη και την Άγκυρα. Οι δύο χώρες έχουν συσπειρωθεί πρόσφατα σε κοινό μέτωπο αμφισβητώντας τις ελληνικές αρμοδιότητες στις θαλάσσιες ζώνες.
Οι βλέψεις Ερντογάν
Ταυτόχρονα είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο Τούρκος πρόεδρος εκμεταλλεύεται την καλή χημεία που έχει με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στη συμμαχία του ΝΑΤΟ αλλά και τη δημιουργία εντυπώσεων ισχυρού περιφερειακού παίκτη στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί στη γειτονική χώρα είναι τα ρεπορτάζ των τουρκικών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ηλεκτρονικής εφημερίδας Türkiye με τίτλο «Νέα κίνηση στη Γαλάζια Πατρίδα! Τουρκία και Λιβύη αναλαμβάνουν δράση κατά της Ελλάδας», οι δύο χώρες ξεκινούν άμεσα σεισμικές εργασίες στις τέσσερις θαλάσσιες περιοχές.
«Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων», τονίζουν διπλωματικές πηγές.
Ταυτόχρονα αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις στις προηγούμενες ημέρες και τα δύο πολιτικά κέντρα της Λιβύης είχαν εκφράσει την έντονη αντίθεσή τους στην πρόσφατη ανακοίνωση της Αθήνας, που κοινοποιήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αφορά διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών για την αδειοδότηση ερευνών για υδρογονάνθρακες στις εν λόγω περιοχές.
Η Λιβύη, με ρητορική που αντικατοπτρίζει τις πάγιες θέσεις της Τουρκίας περί θαλάσσιων ζωνών, αμφισβητεί μονομερώς τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, υποστηρίζοντας πως οι συγκεκριμένες θαλάσσιες ζώνες «βρίσκονται εντός περιοχών θαλάσσιας κυριαρχίας που τελούν υπό διαφορά με το λιβυκό κράτος».
Η στάση αυτή έχει επιφέρει σημαντική όξυνση στις διμερείς σχέσεις, με το ενδιαφέρον στοιχείο ότι τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα της Λιβύης ευθυγραμμίστηκαν πλήρως απέναντι στις ελληνικές θέσεις λίγες μάλιστα ημέρες πριν από το προγραμματισμένο ταξίδι του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στην περιοχή.
«Η Ελλάδα ασκεί στην πράξη τα κυριαρχικά της δικαιώματα με σταθερή προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», σχολιάζουν πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, απαντώντας προ ημερών στην καταγγελία της Τρίπολης ότι η Αθήνα παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης νοτίως της Κρήτης.
«Η ελληνική κυβέρνηση δεν εγκαταλείπει τον διάλογο, πάντοτε όμως στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας», προσθέτουν οι ίδιες πηγές. Παράλληλα πηγές του υπουργείου Εξωτερικών τονίζουν ότι η αντίδραση της Ελλάδας «είναι η απτή απόδειξη ότι εμείς δεν φοβόμαστε να ασκήσουμε το κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Σημειώνουν, δε, ότι το επόμενο διάστημα ο Έλληνας ΥΠΕΞ, Γιώργος Γεραπετρίτης, θα επισκεφθεί τη Λιβύη.
Η αντίδραση Μητσοτάκη
Σε ερώτηση για την κατάσταση στη Λιβύη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε εκ νέου ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι απαράδεκτο, παράνομο και ανυπόστατο, καθώς και ότι δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, θέση, την οποία η Αθήνα θα ζητήσει να περιληφθεί εκ νέου στα συμπεράσματα της επικείμενης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, που ξεκινά από αύριο στις Βρυξέλλες, όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς συγκεκριμένα για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη προς την Κρήτη ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι «το ζήτημα δεν μας προβληματίζει απλά, αλλά έχουμε λάβει και συγκεκριμένα μέτρα. Επικοινώνησα την προηγούμενη Κυριακή με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, και είναι χαρακτηριστικό πως το θέμα περιελήφθη στην καθιερωμένη επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες πριν από κάθε Ευρωπαϊκή Σύνοδο».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι «η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει τα μέσα που έχει στη διάθεση της για να μπορέσει να κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη ζωή στους διακινητές, που θέλουν να μεταφέρουν κατατρεγμένους ανθρώπους στην Κρήτη. Και γι’ αυτό θα στείλουμε πλοία του Πολεμικού Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, ώστε να στείλουμε ξεκάθαρο μήνυμα σε αυτούς τους διακινητές ότι εμείς δεν είμαστε ξέφραγο αμπέλι και ότι ο λύκος δεν μπορεί να χαίρεται στην αναμπουμπούλα. Θα ζητήσω, επίσης, να συνεργαστούμε και με τις Λιβυκές αρχές, ώστε αυτές οι βάρκες να μην φεύγουν καν από τις ακτές της Λιβύης ή εάν αποπλεύσουν να επιστρέψουν πίσω στις ακτές της Λιβύης όσο βρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων της χώρας».
Χθες, εξάλλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του σε Έλληνες δημοσιογράφους, ανέφερε πως είχε ολιγόλεπτη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ.
Όπως τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, οι δύο ηγέτες έθεσαν επί τάπητος όλα τα θέματα της επικαιρότητας, μετά και τις ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την εκεχειρία της σύγκρουσης Ισραήλ – Ιράν, ωστόσο όπως παραδέχθηκε δεν έχει οριστεί ακόμα η ημερομηνία για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας στην Άγκυρα.
«Η χώρα μας δεν ετεροπροσδιορίζεται, δεν σχολιάζω τη συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του Ερντογάν. Είχα την ευκαιρία για μια σύντομη συνομιλία – νωρίτερα σήμερα – με τον κ. Ερντογάν. Θέσαμε τα θέματα που έπρεπε να θέσουμε και είμαστε σε αναμονή εξεύρεσης ημερομηνίας για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας», σημείωσε.
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι σήμερα στη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα ζητήσει να τεθεί το θέμα της Λιβύης και να συμπεριληφθούν πάλι στα συμπεράσματα – όπως είχε γίνει το 2019 – οι αποφάσεις για το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο. Να υπάρξει ρητή αναφορά δηλαδή ότι το συγκεκριμένο μνημόνιο δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.
Πηγή: newsbomb.gr
