Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Γκιζέμ Γιλμάζ στο «Pontos Gerçek», στις 17 Σεπτεμβρίου 2025, πραγματοποιήθηκε στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Ελβετίας στη Βέρνη συνέδριο με θέμα τις Γενοκτονίες των Σύρων Χριστιανών, των Ποντίων Ελλήνων και των Αρμενίων, κατόπιν πρωτοβουλίας της Συροχριστιανικής Ένωσης Ευρώπης (ESU).
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, εκπρόσωποι των τριών κοινοτήτων παρουσίασαν στοιχεία και μαρτυρίες για τα γεγονότα των αρχών του 20ού αιώνα, ζητώντας από τους Ελβετούς βουλευτές την επίσημη αναγνώριση των γενοκτονιών.
Εκ μέρους των Αρμενίων μίλησε ο Τόρος Κορκμάζ, ενώ αρκετοί Συροχριστιανοί εκπρόσωποι κατέθεσαν στοιχεία για τις διώξεις που υπέστη η κοινότητά τους. Από την πλευρά των Ποντίων, το λόγο έλαβε ο συγγραφέας Τάμερ Τσιλινγκίρ, ο οποίος κατέθεσε γραπτό κείμενο προς το Ελβετικό Κοινοβούλιο.
Το μήνυμα Τσιλινγκίρ
Στην παρέμβασή του, ο Πόντιος συγγραφέας τόνισε ότι ο Πόντος υπήρξε για περισσότερα από 3.000 χρόνια η πατρίδα του ποντιακού ελληνισμού, με ακμάζουσα πολιτιστική και πνευματική ζωή στις αρχές του 20ού αιώνα. Υπενθύμισε την ύπαρξη φιλαρμονικής ορχήστρας στην Τραπεζούντα ήδη από το 1890, την ανάπτυξη σχολείων και γυναικείων συλλόγων, την άνθηση των τεχνών και των επιστημών.
Ωστόσο, όπως σημείωσε, «αυτή η πορεία ανακόπηκε βίαια μεταξύ 1914 και 1923, όταν οι Πόντιοι υπήρξαν θύματα συστηματικού σχεδίου εξόντωσης, στο πλαίσιο της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των γεγονότων που στην Τουρκία αποκαλούνται “Πόλεμος Ανεξαρτησίας”». Χριστιανοί Πόντιοι εκτελέστηκαν ή εκτοπίστηκαν βίαια, οι επιζώντες υπέστησαν μακροχρόνια αφομοίωση, ενώ ο πνευματικός και πολιτιστικός ιστός της περιοχής καταστράφηκε.
«Σήμερα στον Πόντο ζουν περισσότεροι από δέκα εκατομμύρια άνθρωποι, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι απόγονοι βίαια εξισλαμισμένων Ρωμιών», τόνισε ο Τσιλινγκίρ, ζητώντας από την ελβετική Βουλή να αναγνωρίσει το έγκλημα, ως βήμα τόσο για τη θεραπεία μιας ιστορικής πληγής όσο και για την ενθάρρυνση της τουρκικής κοινωνίας να αντιμετωπίσει το παρελθόν της.
Αναλυτικά η παρέμβαση του Ταμέρ Τσιλινγκίρ, ο οποίος είναι αρθρογράφος στο Geopolitico.gr:
Αγαπητά μέλη του Ελβετικού Κοινοβουλίου,
Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε σήμερα να μιλήσω για ένα τραγικό και συχνά παραβλεπόμενο κεφάλαιο της ιστορίας – τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περιοχή του Πόντου, που βρίσκεται στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας στη σημερινή Τουρκία.
Για πάνω από 3.000 χρόνια, ο Πόντος ήταν η πατρίδα του ελληνικού λαού, γνωστού ως Πόντιοι Έλληνες. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η περιοχή γνώρισε μια περίοδο πολιτιστικής και πνευματικής ανάπτυξης συγκρίσιμης με την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση.
Η λογοτεχνία, η τέχνη, η επιστήμη και η εκπαίδευση άνθισαν σε πόλεις όπως η Τραπεζούντα, η Σαμψούντα και η Κερασούντα.
Μέχρι το 1914, οι γυναίκες συμμετείχαν σε αθλήματα όπως το κρίκετ, το γκολφ και το τένις. Μουσική για πιάνο και παραδοσιακές μελωδίες κεμεντζέ ακούγονταν στους δρόμους.
Το 1890, ιδρύθηκε μια φιλαρμονική ορχήστρα στην Τραπεζούντα και το τοπικό νοσοκομείο άρχισε να χρησιμοποιεί τεχνολογία αιχμής.
Από το 1856 και μετά, γυναικείοι σύλλογοι και σχολεία πρωτοστάτησαν στη χειραφέτηση των γυναικών.
Ωστόσο, αυτή η εξέλιξη ανακόπηκε βάναυσα. Μεταξύ 1914 και 1923, μετά τις σφαγές εναντίον Αρμενίων και Ασσυρίων, οι Έλληνες του Πόντου έπεσαν θύματα συστηματικής γενοκτονίας κατά την παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτή η διαδικασία κορυφώθηκε σε αυτό που είναι γνωστό στην Τουρκία ως «Πόλεμος της Ανεξαρτησίας».
Οι Χριστιανοί Έλληνες είτε σφαγιάστηκαν είτε εξορίστηκαν μέσω αναγκαστικών ανταλλαγών πληθυσμών. Οι εναπομείναντες Μουσουλμάνοι Έλληνες υποβλήθηκαν σε καταπίεση και αφομοίωση για πάνω από έναν αιώνα, με στόχο τον «τουρκισμό».
Διανοούμενοι, καλλιτέχνες, γιατροί και τεχνίτες έγιναν στόχος και δολοφονήθηκαν. εκκλησίες, σχολεία και πολιτιστική κληρονομιά καταστράφηκαν. και ο ελληνικός πλούτος λεηλατήθηκε.
Οι ιδρυτές της Τουρκικής Δημοκρατίας αργότερα ισχυρίστηκαν ότι «εκπολιτίσαν μια αμόρφωτη και φτωχή Ανατολία». Ωστόσο, οι ίδιοι ήταν αυτοί που κατέστρεψαν την πνευματική και πολιτιστική ελίτ και την ευημερία της περιοχής.
Σήμερα, πάνω από δέκα εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στον Πόντο, ένα μεγάλο μέρος των οποίων είναι απόγονοι Ελλήνων που εξισλαμίστηκαν βίαια. Η αναγνώριση αυτής της γενοκτονίας από το Ελβετικό Κοινοβούλιο όχι μόνο θα συμβάλει στην επούλωση μιας ιστορικής πληγής, αλλά θα ενθαρρύνει και την τουρκική κοινωνία να αντιμετωπίσει το παρελθόν της.
Σας απευθύνω έκκληση για την υπευθυνότητα και την ευαισθησία σας να αναγνωρίσετε αυτή την αδικία. Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον και τις προσπάθειές σας στο όνομα της δικαιοσύνης και της ανθρωπιάς.
Με τους βαθύτερους σεβασμούς μου,
Tamer Çilingir
Ένα αίτημα με βαρύ ιστορικό φορτίο
Η διάσκεψη στη Βέρνη αποτέλεσε ένα ακόμη βήμα στις διεθνείς προσπάθειες αναγνώρισης των γενοκτονιών που υπέστησαν οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 20ού αιώνα. Οι διοργανωτές τόνισαν ότι η αναγνώριση δεν είναι μόνο ζήτημα ιστορικής δικαιοσύνης, αλλά και συμβολή στη συμφιλίωση και την πρόληψη μελλοντικών εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας.
Επιμέλεια: Χρήστος Κωνσταντινίδης
