Τη Μεγάλη Τρίτη η Εκκλησία θυμάται την παραβολή του Ιησού για τις δέκα παρθένες, που διδάσκει τη σημασία της προνοητικότητας στη ζωή μας, και τη δριμύτατη καταγγελία του Ιησού κατά των θρησκευτικών αρχηγών του Ισραήλ, των Γραμματέων και των Φαρισαίων (κατά Ματθαίον ευαγγέλιο 22, 15- 23, 39).
Η παραβολή των 10 παρθένων
Πέντε φρόνιμες και πέντε μωρές παρθένες περιμένουν το Νυμφίο (γαμπρό) να έλθει να παραλάβει τη νύφη. Οι φρόνιμες είχαν προνοήσει να πάρουν μαζί τους λάδι ώστε να έχουν για να φωτίζουν τα λυχνάρια τους, όχι όμως και οι μωρές, οι οποίες λόγω της αργοπορίας του Νυμφίου αποκοιμήθηκαν. Έτσι όταν ακούγεται η φωνή «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται», ψάχνουν να βρουν λάδι για να ανάψουν τα σβησμένα λυχνάρια τους, με αποτέλεσμα να μένουν «εκτός νυμφώνος».
Το βράδυ ψάλλεται στις Εκκλησίες ο όρθρος της Μεγάλης Τετάρτης στην υμνολογία του οποίου κεντρικό γεγονός είναι η μεταστροφή της πόρνης που μετάνοιωσε πραγματικά για τη ζωή που έκανε και ήρθε και άλειψε με τα μαλλιά της τα πόδια του Ιησού, ζητώντας και παίρνοντας άφεση αμαρτιών. Το γεγονός αυτό περιλαμβάνει κι ένα από τα πλέον όμορφα τροπάρια, αυτό της Κασσιανής.
Ποια ήταν η Κασσιανή
Η Κασσιανή ήταν βυζαντινή ποιήτρια που έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. Έγινε μοναχή και αφιερώθηκε στη λατρεία του Θεού και την ποίηση καθότι ο αυτοκράτορας Θεόφιλος δεν την επέλεξε ως σύζυγό του.
Όπως περιγράφουν οι βυζαντινοί χρονικογράφοι Συμεών Μάγιστρος, Ιωάννης Ζωναράς και Λέοντας Γραμματικός, όταν η μητέρα του αυτοκράτορα Θεόφιλου, Ευφροσύνη, προσκάλεσε το 820 μ.Χ. στην αυλή του παλατιού τις ωραιότερες και επιφανέστερες κόρες της αυτοκρατορίας για την εκλογή μίας εξ αυτών ως νύφης, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση, δώδεκα «κάλλιστοι παρθέναι» ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση. Η Ευφροσύνη, αφού τις δεξιώθηκε, διαμήνυσε στο Θεόφιλο να προσέλθει και να δώσει το χρυσό μήλο σ’ εκείνη που θα επέλεγε για σύζυγό του.
Η ομορφιά της Κασσιανής κέντρισε το ενδιαφέρον του νεαρού αυτοκράτορα ο οποίος θέλησε να δοκιμάσει την ευφυΐα της, ρωτώντας την: «Ως άρα δια γυναικός ερρύη τα φαύλα» («Από τη γυναίκα ξεκινούν τα κακά πράγματα», υπονοώντας την Εύα). Η Κασσιανή έδωσε δείγματα του πνεύματός της, ανταπαντώντας «αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττω» («και από τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα, τα ευγενέστερα», υπονοώντας την Παναγία). Αυτό ήταν! Ο αυτοκράτορας, είτε γιατί η απάντηση του εφάνη προπετής, είτε γιατί η ευφυΐα της γυναικός τον τρόμαξε, έδωσε το χρυσό μήλο στην ωραία, αλλά σεμνή Θεοδώρα.
Η παραβολή των ταλάντων
Ένας πλούσιος άνθρωπος έπρεπε να κάνει ένα μακρινό ταξίδι κι έτσι κάλεσε όλους τους δούλους του και τους παρέδωσε τα υπάρχοντά του, μοιράζοντάς τους διαφορετικό ποσό ταλάντων* στον καθένα, για να τα διαχειριστούν όσο θα απουσίαζε.
Τα τάλαντα της παραβολής συμβολίζουν τα χαρίσματα που δίνει ο Θεός στους ανθρώπους, όπως την πρόοδο στα γράμματα, στην τέχνη, κάποια έμφαση στην επιστήμη, τη μουσική, ή κάποιο επάγγελμα. Επιπλέον ανάμεσα στα ποικίλα χαρίσματα που μπορεί να κρύβει ο καθένας μέσα του είναι να έχει κάποιος ηγετικό χαρακτήρα, ευφράδεια του λόγου, σύνεση, άλλος να έχει σύνεση, αυθορμητισμό, άλλος να είναι οργανωτικός, τολμηρός, κά.
Όπως στην παραβολή που κανένας δούλος δεν έμεινε χωρίς τάλαντο, έτσι και κάθε άνθρωπος δε μένει χωρίς κάποιο θεϊκό δώρο. Όλοι οι άνθρωποι έχουν χαρίσματα και τα προσφέρει ο Θεός με σκοπό να τα χρησιμοποιήσουμε για τη δική μας σωτηρία αλλά και να ωφεληθούν οι συνάνθρωποί μας.
* Ένα τάλαντο αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο βάρος χρυσού.
